Shetlands – Faeröer

Nadat we pas om 10 uur (Ned tijd) kunnen tanken vertrekken we naar de Faeröer eilanden. Het is bewolkt. De ‘lange termijn’ weerberichten verwachten SW 4-5 voor de gehele periode van de oversteek. Aan het begin tussen Lerwick en Sumburgh head is er weinig wind en dat is maar goed ook want we moeten er in op. Ook nu motoren we zoals we al zo veel hebben gedaan deze zomer.

Als we Sumburgh head, het zuidelijke puntje van de Shetlands, ronden wordt ons duidelijk waarom wordt aanbevolen dit punt ruim te ronden. Vijf mijl lang varen we in onrustig water, terwijl het niet eens hard waait. Na Sumburgh head verandert de koers en daarom kunnen we, ondanks de geringe hoeveelheid wind, wel zeilen. Pas aan het einde van de dag, zo tegen 6 uur, komt de wind boven de 10 knopen en krijgen we zoveel snelheid dat de motor uit kan.

Zondag, midden in de nacht om een uur of 3 zakt de wind weer in en dat duurt tot het begin van de middag. Met lezen en puzzelen komen we de tijd door, terwijl de elektrische stuurautomaat ons op koers houdt. Aan het begin van de morgen merken we ineens dat de stuurautomaat niet meer werkt. Ook koerscorrecties worden niet meer uitgevoerd. Nadat de pushrod van de helmstok is genomen werkt de automaat weer een tijdje maar het probleem komt weer terug.

Met mijn universeelmeter ontdek ik dat de pushrod wel stuurspanning krijgt aangeboden, maar hier niet altijd op reageert. Bij demontage blijkt dat een van de koolborstels te ver is afgesleten terwijl de andere er niet ver meer vanaf is. Er is nog een klein stukje aanwezig, maar het veertjes dat de koolborstel moet aandrukken raakt een eindaanslag en kan er niet langer voor zorgen dat de koolborstel contact maakt met de rotor. Door het drukveertje een andere vorm te geven kan ik het probleem tijdelijk verhelpen. Ik hoop dat de automaat het tot de thuishaven volhoudt. We gebruiken de elektrische stuurautomaat niet zo veel omdat we tijdens het zeilen steeds de Monitor windvaan gebruiken.

Gedurende de zondag trekt de wind langzaam wat aan tot een echte 5 Bf in de avond met af en toe wat uitschieters naar zes. Een bijzondere ervaring heb ik midden in de nacht. Het waait ruim 20 knopen en van het ene op het andere moment klapperen de zeilen van jewelste. Ik haast me naar buiten om te zien wat er aan de hand is maar moet tot mijn stomme verbazing constateren dat het plotseling bladstil is. Allen de golven zijn nog aanwezig en we liggen behoorlijk te slingeren. Ik start de motor, koppel de wind-vaanstuurinrichting af en sluit de elektrische stuurautomaat weer aan. Een kwartier later kan ik alles weer in omgekeerde volgorde herhalen, want het waait weer als vanouds. Zat ik misschien in het oog van een plaatselijk lagedruk gebiedje?

Als we bij de Faeröer eilanden aankomen waait het 32 knopen. De laatste paar uur zijn we heel hard opgeschoten en de keus om ten Zuiden van Nólsoy langs te varen en zo het laatste eind de stroom mee te hebben, pakt verkeerd uit. Ik constateer dat we te ver van de zuidpunt van Nólsoy varen en dat er nog een stevige zuidwaarts gerichte stroom staat in de Nólsoyarfjørður naar Torshavn. Hoewel we dubbel gereefd goed kunnen zeilen en een behoorlijke snelheid hebben, zien we op de plotter dat we door de stroom hard worden weggezet. Misschien schatten we de situatie verkeerd in of zijn het de hoge oceaangolven die ons wat onzeker maken, maar voor alle zekerheid laten we de motor maar stevig meedraaien om dichter bij de kust van Nólsoy te komen waarin we, zij het langzaam, toch goed slagen. Dichter bij de kust pikken we een eddy (neerstroom) op die ons prachtig meehelpt in de goede richting. Met de harde achterlijke wind sturen we zelf en blijven zo lang mogelijk profiteren van de neerstroom. In de buurt van Torshavn moeten we de Nólsoyarfjørður nog oversteken om onder de kust van Streymoy te komen. Met de wind die in buien boven de 40 knopen uit komt is het heftig en we moeten hard werken om aan de overkant te komen. Bij de haven van Torshavn moeten we nog wijken voor een veerboot die we voor moeten laten gaan. Dicht onder de wal vlak bij de haveningang is het rustiger en kan ik de zeilen naar beneden halen terwijl Hilda de HQ de haven binnen vaart. Het is half tien maandagmorgen als we vastmaken aan de Belg die we vrijdag ook al op de Shetlands zagen. We zijn moe en gaan pitten, zonder zelfs een neut te pakken op de goede aankomst.

Als we ergens midden overdag wakker worden is het erg miezerig. We willen wat inkopen gaan doen maar gaan eerst naar de Tourist information om te vragen waar een supermarkt en de bibliotheek is. Van de buren horen we dat we ons moeten melden bij de havendienst en dat we daar ook een sleutel kunnen halen voor de toiletten en de douches. Het is nog een stevige wandeling naar de havendienst, maar als ik daar ben kan ik ook direct even bij de douane langs. Ik krijg ook een soort chipkaart mee, waarmee we elektriciteit kunnen afnemen. Omdat we als derde in een pakje tegen de kant liggen, is het wel even een uitdaging om de kabel in het stopcontact te krijgen. Later op de dag gaan we bij de bibliotheek langs om een half uur internet tijd te reserveren. Het lezen en versturen van e-mail is niet langer ons enige doel. De ontvangst van weerberichten op de Navtex ontvanger is nogal spaarzaam geworden sinds we meer westelijk varen. Ook de Nasa korte golf ontvanger die we voor RTTY berichten en weerkaartjes hadden aangeschaft valt ons erg tegen. Hoewel ik erg mijn best heb gedaan heb ik er de hele reis nog geen enkele fatsoenlijke weerkaart uit kunnen krijgen. Ook al voor het vertrek was me dat thuis niet gelukt, maar volgens de leverancier zou de oorzaak moeten worden gezocht bij de geïmproviseerde ‘achterstag’ met MLB antenne en zou het onderweg veel beter zijn. Nou, nee dus…

Het weer in Torshavn is niet best. Als het niet hard regent dan miezert het wel, maar af en toe is er gelukkig ook nog een droge periode.Daarnaast waait het steeds behoorlijk hard en dat bevalt ons helemaal niet. We willen naar IJsland maar het liefst wel met een matige wind. De weerberichten die we in de bibliotheek oppakken maken ons niet vrolijk, omdat er steeds waarschuwingen voor 8 en 9 Bf worden afgegeven. Nog maar even wachten dus.

We doden de tijd met lange wandelingen in de regen, dat wil zeggen: ik. Hilda heeft daar geen lol in en blijft op de boot passen. We gaan frequent naar de bibliotheek om ons te informeren over de weersverwachting op de wat langere termijn. Het weer is toch wel een erg belangrijke factor in de besluitvorming en de harde wind van de afgelopen dagen is niet erg uitnodigend. Gelukkig begint het erop te lijken dat er een rustiger periode aankomt en we beginnen hoop te krijgen dat we vrijdag of zaterdag de oversteek naar de oostkust van IJsland kunnen maken.

Wat woensdag nog hoopvol leek is op donderdagmiddag al weer helemaal anders. Aan de westkant van IJsland ontwikkelt zich een zeer diepe stormdepressie van 963 hpa die zich in oostelijke richting zal gaan bewegen. Is dit het begin van de bekende langdurige ‘depressietrein’ die een reeks van depressies over de Noord-Atlantische Oceaan voert van IJsland over de Schotse eilanden naar Noorwegen? Een weertype zoals we de afgelopen week meemaakten trekt ons helemaal niet aan. Het ‘heilige’ streven om koste wat het kost het gekozen doel te bereiken dat vroegere vakanties zo kenmerkte is toch een beetje weg merken we. Voor het gebied tussen de Faeröer eilanden en de Orkney eilanden boven Schotland is de verwachting dat het een dag of vier nog rustig zal zijn. We staan voor de keuze of we af blijven wachten of dat we terug gaan naar Engeland. Het verlangen om tussendoor nog een heen-en-weertje naar Nederland te gaan maken om de verjaardag van Viggo, ons kleinkind, te vieren speelt echter ook een belangrijke rol in ons besluit om weer richting Engeland te gaan. En zoals we uitvinden zijn twee retour vluchten vanaf de Faeröer eilanden naar Nederland nogal prijzig. We besluiten om terug te gaan.