2023
Tijdens de refit van de doucheruimte in 2016 plaatsten we ook een elektrisch toilet in verband met de krappe ruimte die voor het toilet beschikbaar was. De slangen werden beiden, met een grote boog door een smalle koof, ruimschoots boven de waterlijn geleid. Gezien de verhalen over lekkende beluchters dacht ik met een aparte Jabsco terugslagklep het hevelen te kunnen voorkomen. Bovendien zat er in de uitgang het toilet nog een tweede terugslagklep. So far so good, het werkte fantastisch. . . . . . .
Dat wil zeggen, naar mate de tijd verstreek stroomde er, na gebruik, steeds meer water terug in de pot. Terugslagkleppen in toiletten, rubberen flapjes met daarop een dikke bronzen ring, functioneren maar een korte tijd, omdat kalkaanslag de werking al spoedig volledig teniet doet. Het sluiten van de buitenboordkranen werd dus een noodzakelijke bezigheid. Het is me alles behalve duidelijk waarom deze buitenboordkranen toch op zulke slecht bereikbare plaatsen worden gemonteerd. Op de knieën en door een kleine opening onder het toilet op gevoel tasten naar de handles, terwijl de armen maar juist lang genoeg zijn. . . Misschien een onderwerp voor een ergonomie promotie.
Ik bedacht me dat de handles met behulp van een verlengstang misschien makkelijker bereikbaar zouden kunnen worden gemaakt, maar na verwijdering van het toilet bleek het een mooie ’tekentafel gedachte’ te zijn. Wel realiseerbaar waren handbediende afsluitkranen op de plek waar de slangen uit de koof kwamen, visueel niet de mooiste oplossing, maar gemak is een belangrijk ding. De afsluitkraan voor de aanvoer was simpel, maar voor de afvoer was het wat lastiger. Opnieuw speelde de beschikbare ruimte me parten.
De niet werkende Jabsco terugslagklep ging met pensioen en het gedeelte van de afvoer waar een messing 90 graden bocht in zat werd vervangen door een 45 graden bocht. Hierdoor ontstond een soepeler doorgang voor de afvoer en ontstond meer ruimte voor de afvoerslag die eerder ook een bijna haakse bocht maakte.
De afsluitkraan in de aanvoerleiding
De afsluitkraan in de afvoerleiding
Voor de aankomende ‘ervaringsdeskundige’!
Tijdens deze werkzaamheden bleek dat ‘calcis incrementum’ ook voor scheepstoiletten geldt. Deze ‘slang verkalking’ ontstaat door aangroei van kalk aan de wand van de afvoerslang. Hierdoor ontstaan vernauwingen, waardoor de doorstroming belangrijk wordt bemoeilijkt.
De doorgang van de 38 mm slang bleek bijna dicht te zitten in de bocht, terwijl het ‘hart’ oftewel de afvoerpomp zelf belangrijk minder goed pompte omdat ook daar een aanmerkelijke kalkaangroei aanwezig was. Ik kon de pompmotor, met daaraan vast het inwendige pompgedeelte, slechts met veel moeite verwijderen uit de toiletvoet. Het lukte echter niet om het pompgedeelte zelf uit elkaar te nemen. Alles zat muurvast en investering in een nieuwe pompmotor bleek noodzakelijk.
Maar hoe voorkom je nu zoiets? Uiteraard gebruiken we regelmatig een antikalkmiddel, maar de werking hiervan, met name in de slangen zal niet zo effectief zijn.
Jaren geleden drukte een ervaren charterschipper me op het hart om toiletten langdurig door te spoelen in verband met mogelijke kalkafzetting. Zo’n opmerking raakt op de achtergrond tot de noodzaak duidelijk wordt en er geinvesteerd moet worden. Dan worden de voordelen en nadelen van een elektrisch toilet ook nog eens op een rijtje gezet: gemak versus stroomverbruik, gemak versus geluid, gemak versus onderhoud en de kosten van hiervan.
Ook bij de handmatige toileten is onderhoud noodzakelijk, maar het lijkt allemaal een ietsje simpeler te gaan. Regelmatig een heel klein scheutje olijfolie in de pomp, bij de modernere exemplaren een fluitje van een cent, maakt het pompen licht en goed doorpompen is geen probleem. Twee of drie jaarlijks de rubbertjes vervangen en zo nodig de slang. (Geen commentaar op de ‘bureauoplossing’ om de vuilwatertank te verzegelen)
Dus: houd kalkafzetting in het achterhoofd en overweeg goed of elektrisch wel zo’n goede oplossing is. Mijn devies: ‘Eenvoud is kenmerk van het ware’
